Finanse

Regulacja prawna zmienia się nieomalże cały czas – dzisiaj wiemy, jakim sposobem to wygląda, a jakim sposobem sprawy oraz spory ustawodawcze wyglądały wcześniej? Kiedyś proces rozpoczynał się skargą powoda zwaną żałobą a wniesioną przez sędziego. Pozew było to oficjalne wezwanie na sprawę do sądu przez komornika z laską sędziego. Formy uprzywilejowane dopuszczały na pozwy z pieczęcią bądź pierścieniem władcy, pozew pisemny opatrzony pieczątką książęcą, jaki w XV stał się obowiązujący. W XIV wieku pozew oferował woźny w asyście widzów zachowując dla siebie kopię pozwu i dokonując wpisu do ksiąg grodzkich. Proces zamykało globalne ogłoszenie wyroku. Wyrok początkowo był wyłącznie ustny, w XIII w. na koszt strony i jej żądanie wydawano go w odmianie pisemnej potwierdzając go pieczęcią księcia oraz asesorów. W XIV w. wyrok zaczęto wpisywać do ksiąg, a stronom wydawano za odpłatą wyciąg z nich – dzisiaj wygląda to inaczej, co weryfikuje Rozwód Świdnica. Odmianami wyroku prawomocnego była klauzula jaką sąd zobowiązywał tracącego do wieczystego milczenia lub ewentualnie zakład w wyznaczonej sumie ustanowiony przez monarchę za powtórne wszczęcie sprawy. Proces oraz jego długość była zależna od winy, co zresztą funkcjonuje nadal.